Kontrola trakcji i inne wyłączalne lub niewyłączalne systemy w Audi A4 (B8)

Na pytania dotyczące systemów w moim Audi A4 2.0 TFSI S-tronic (B8, 2010) z napędem quattro odpowiedzi udzielił mi pan Bartosz Kosowski, jako przedstawiciel Audi. Z odpowiedzi złożyłem poniższy akapit:

Możliwe jest całkowite wyłączenie systemu ASR i ESC. Przy czym nie wszystkie podsystemy da się wyłączyć przez wyłączeniu kontroli trakcji (ASR/ESC) bo zawsze działają takie systemy jak ABS, EBV, HBA, EDS a także tzw. elektroniczna blokada poprzeczna ("szpera"). Na suchej nawierzchnia elektroniczna blokada poprzeczna również działa, hamulce przyhamowują koła w nieodczuwalny dla kierowcy sposób.

Teraz już moje słowa. Pytanie przesłałem bo nie byłem pewny czy oby faktycznie wszystkie systemy hamulcowe działają oraz jak dokładniej jest z tą elektroniczną szperą. Co do korekty toru jazdy to było oczywiste, że da się ją wyłączyć i nic samo potajemnie nie kieruje autem.

Zatem jeszcze raz, wciskając przycisk ESP na 3 sek. da się wyłączać całkowicie kontrolę trakcji rozumianą jako stabilizację toru jazdy (ESC) oraz zapobieganie poślizgu kół, buksowaniu podczas napędzania (ASR). W praktyce oznacza to, że można swobodnie obracać autem w dowolnym kierunku, kręcić bączki, palić gumę, latać bokiem, wpadać w poślizgi i do rowu i w tym czasie nie ma żadnej korekty toru jazdy przez systemy.

Ze względu na to, że w Audi A4 jest stały napęd quattro z międzyosiowym samoblokującym mechanizmem różnicowym (TorSen) to kontrola trakcji pozostaje wyłączona cały czas bez względu na prędkość z jaką się poruszamy. W przypadku aut z napędem FWD kontrola trakcji powraca po przekroczeniu ok. 70 km/h a w przypadku napędu quattro ze sprzęgłem Haldex też powraca (tylko nie znam szczegółów... w Audi TT RS nie da się wyłączyć stabilizacji toru jazdy przy wyższych prędkościach...).

Poniżej jazda na mokrej nawierzchni przy wyłączonej kontroli trakcji ESP (ESC/ASR):

Teraz o tym czego wyłączyć się nie da czyli w skrócie o hamulcach oraz elektronicznej blokadzie mechanizmów różnicowych.

Co to ABS tłumaczyć chyba nie trzeba ;) Dodam tylko, że od dawien dawna montowane układy są dość skomplikowane i pozwalają na hamowanie każdym kołem oddzielnie z różną siłą. Dociążone koło hamowane jest mocniej, odciążone słabiej.

EBV czyli elektroniczny korektor siły hamowania to w zasadzie dodatkowa funkcjonalność ABS która dodatkowo koryguje hamowanie w zależności od obciążenia danej osi. System ten zapobiega np. nurkowaniu auta przy nagłym hamowaniu.

HBA czyli hydrauliczne wspomaganie hamowania, czyli gdy nagle, szybko depniemy w hamulec to pompa hamulcowa od razu hamuje z całą siłą a nie tylko proporcjonalnie do wciśniętego pedału hamulca.

Na koniec zostaje EDS czyli elektroniczna blokada mechanizmu różnicowego i elektroniczna blokada poprzeczna która jak domniemam ma dotyczyć przedniej osi. Nie bardzo wiem czym jedno różni się od drugiego, czy to to samo, czy jedno zawiera się w drugim ale owe systemy mają za zadanie elektronicznie blokować otwarte mechanizmy różnicowe jakie znajdują się w Audi A4, nawet w A4 z napędem quattro opartym na TorSen.

Legendarne Audi Quattro miało trzy mechanizmy TorSen (i inne konstrukcje). W moim A4 z tej legendy pozostał tylko jeden ale najistotniejszy bo między osiami dyferencjał TorSen. To i tak sporo bo w wielu Audi z napędem quattro nie ma już ani jednego takiego mechanizmu różnicowego.

Blokowanie dyferencjałów w ramach działania EDS polega na hamowaniu rozkręcającego się koła co "samo z siebie" przenosi moment obrotowy na drugie koło w osi. Dopytałem czy blokowanie (tj. hamowanie) działa cały czas, nawet przy idealnie przyczepnej nawierzchni czy jedynie przy wyraźnych uślizgach, w jeździe prawie jak offroadowej, gdy koła mają różną przyczepność i odpowiedź jest taka jak zacytowałem, tj. działa to cały czas i nie da się tego nijak odczuć za kierownicą jak działanie np. ABS. Dodam jeszcze, że w instrukcji obsługi napisano, że EDS nie działa przy prędkościach powyżej 100 km/h oraz przestaje też działać gdy hamulce zaczynają się przegrzewać.

Na tym powinienem zakończyć tę notkę bo należałoby wgłębić się w temat napędu i mechanizmów różnicowych a wtedy musiałbym napisać coś złego o swoim A4 więc tego nie zrobię :) ale napiszę inaczej. Łagodnie mówiąc bieżąca generacja napędów quattro, nawet tych "prawdziwych" bo z TorSen między osiami nie zrobi z naszego Audi rajdówki właśnie ze względu na otwarty przedni oraz tylny dyferencjał.

Trochę mniej łagodniej mówiąc ale o innych autach ;) posiadacze aut z otwartymi mechanizmami różnicowymi ale "blokowanymi przez hamowanie" generalnie nie mają dobrego zdania o tym rozwiązaniu i dotyczy to zarówno FWD jak i RWD. Zwykle pojawiają się określenia jak czarna rozpacz, groch z kapustą, tam są drzwi, przeproś i idź sobie. To m.in. dlatego Megane RS z mechaniczną blokada mechanizmu różnicowego wygrywa wszelakie porównania na torze względem Golfów, które mają otwarty dyferencjał z hamulcową blokadą.

Nie będę oceniał napędów na wszystkie koła montowanych w innych autach bo pośrednio musiałbym napisać coś złego o swoim A4 ale powiem, że jednak w innych autach stosowane są różnorakie mechaniczne konstrukcje ograniczające "uciekanie" momentu obrotowego przez rozkręcające się koło w danej osi. Innymi słowy nie są stosowane zupełnie otwarte mechanizmy różnicowe jak w Audi.

Na koniec chyba najistotniejsze. Po wyłączeniu kontroli trakcji cały czas działa owa elektroniczna szpera, czyli hamulcowe blokowanie mechanizmu różnicowego. Co mi to daje? bo o to ile na tym zyskuję to jednak nie zapytam... pod kątem imprez na torze i w konkurencji z innymi autami, szczególnie mocnymi autami z napędem na wszystkie koła. Odpowiedź jest prosta, tj. daje mi to co powinno dawać czyli efekt blokowanych mechanizmów różnicowych i przynajmniej teoretycznie nie skreśla mnie na starcie w konkurenci z autami posiadającymi "mechaniczne" dyferencjały o ograniczonym poślizgu przy każdej osi. Sprawdza się to, jest to skuteczne ale niestety jest to "tylko tyle" a nie "aż tyle".

Ja na tym kończę ten materiał bo nie czuję się na siłach aby bronić tezy, że otwarte dyferenciały z hamulcowym blokowaniem są lepsze i dają przewagę nad mechanicznymi rozwiązaniami i zapewniają lepszą kontrolę nad trakcją auta. Mogę jedynie powiedzieć, że przynajmniej dzięki otwartym dyfrom spalanie w Audi jest niższe ;)

PS. Proszę jeszcze raz obejrzeć załączone nagranie. W pierwszym i ostatnim ujęciu obróciło mnie po hamowaniu na skręconych kołach podczas którego przednie lewe koło złapało przyczepną tarkę. W tym przypadku "dział" ABS na 100 proc! i inne hamulcowe systemy rozdzielające precyzyjnie siłę hamowania na każde koło. W środkowej scenie majtnęło mną "tak z jazdy" choć też z tarką pod kołem.

PS2. Oczywiście wszelakie rozważania na temat kontroli trakcji nic nie zmieniają w mojej sytuacji. Mam przycisk ESP i nie zawaham się go użyć ;] jeżeli ocenię, że zyskam na tym czasowo...

Komentarze (22) skocz na koniec